Stypendium dla Katarzyny

     O przyznawane od kilku lat roczne stypendium L'Oreala dla obiecujących młodych badaczek torunianka konkurowała z 78 innymi kandydatkami. Oprócz niej wyróżniono jeszcze trzy inne panie, wszystkie zajmujące się biologiczno-medycznymi dziedzinami nauki. L'Oreal, znana firma kosmetyczna, przyznaje stypendia kobietom-naukowcom w całym świecie, chcąc je w ten sposób zachęcić do uczestnictwa w życiu naukowym i umożliwić robienie naukowych karier. Katarzyna Niedojadło, doktorantka w Zakładzie Biologii Medycznej, pracuje obecnie nad doktoratem pt. "Badania nad ekspresją genu efektora apoptozy Apaf-1 w znamionach barwnikowych, czerniaku pierwotnym i jego przerzutach u człowieka" (wyjaśnienia w rozmowie). Praca przygotowywana jest pod kierunkiem prof. Barbary Chwirot, w której Interdyscyplinarnym Zespole Optycznych Metod Wczesnego Wykrywania Nowotworów młoda uczona się udziela. Katarzyna Niedojadło od lat bierze udział w organizowanych przez zespół Białych Niedzielach (toruńska akcja badań profilaktycznych) oraz w warsztatach dla młodzieży i nauczycieli uświadamiających, że nadmierne opalanie może prowadzić do raka skóry. Prowadzi też zajęcia ze studentami IV i V roku biologii. Stypendium wynosi 1500 zł miesięcznie.
     Czerniaka za rogi
     Rozmowa z Katarzyna Niedojadło -
     Co to za badania, którymi zajmuje się pani przygotowując doktorat?
     - Apoptoza to zjawisko programowanej śmierci komórek, za odkrycie którego przyznano dwa lata temu Nobla. Każda komórka ma wbudowany mechanizm sprawiający, że po jakimś czasie ginie. Inaczej zachowują się komórki z uszkodzonym DNA, np. komórki nowotworowe. Można powiedzieć, że komórki nowotworowe mają sposoby na to, żeby unikać wejścia na drogę programowanej śmierci. Tak jest np. w przypadku czerniaka, groźnego nowotworu skóry, odpornego na chemioterapię i naświetlania, szybko dającego przerzuty. Uważamy, że ma na to wpływ nieobecność genu Apaf-1.
     - Jakie znaczenie będzie miało to, co pani robi?
     - Wyniki tych badań w przyszłości mogą być pomocne w diagnostyce (ocenie histopatologicznej czerniaków), a także w prognozowaniu rozwoju choroby. Jeśli stwierdzimy brak Apaf-1, będzie to oznaczało gorszą prognozę leczniczą niż w przypadku chorego, u którego ten gen jest obecny.
     - Jako laureatka nagrody "dla kobiet" nie czuje się pani trochę zepchnięta do "babskiego getta"?
     - Nie rozpatrywałam tego w tych kategoriach. Bardzo ciężko pracuję, by osiągnąć to, co sobie założyłam.
     Ramka: Promocja jest potrzebna! - tylko 38 proc. naukowców to kobiety - 80-85 proc. profesorów to mężczyźni - kobieta-naukowiec ma o 50 proc. mniejsze szanse na zrobienie kariery niż mężczyzna (z raportu Komisji Europejskiej).