Wędrówka z PTTK. Tak wygląda Raciążek niedaleko Tucholi. Jest zamek i piękny kościół!

Obejrzyj: Tajemnice Twierdzy Toruń i innych miejsc w mieście

Spotkanie turystów nastąpi o godz. 7.45 na dworcu PKP Toruń Główny, skąd o godz. 7.57 wyjadą pociągiem do stacji Nieszawa – Waganiec (kierunek Włocławek). Trasa wyprawy będzie wiodła z Wagańca przez Przypust, Nieszawę, Podole, Raciążek do Ciechocinka. Długość całej trasy wyniesie około 18 km. Pokieruje nią przodownik turystyki pieszej PTTK Hanna Czech.

Jak informuje Henryk Miłoszewski, prezes OM PTTK w Toruniu - wieś Raciążek wzmiankowana była po raz pierwszy w 1065 roku w tzw. falsyfikacie mogileńskim. W 1250 roku należała do biskupów kujawskich, którą w dokumencie wymienił książę kujawski i łęczycki Kazimierz. Raciążek przez cały okres przynależności do biskupów do 1772 roku był głównym ośrodkiem tzw. klucza raciąskiego dóbr ziemskich biskupstwa kujawskiego. Oprócz Raciążka w kluczu raciąskim znajdowały się: Brzoza, Siarzewo, Chlewiska, Straszewo, Turzno, Mleczkowo, Przybysław, Podole, Brzeźno, Niestuszewo, Dąbrowa oraz Tupadły.

W 1253 roku w Raciążku zawiązano koalicję pomiędzy biskupem kujawskim Wolimirem a księciem pomorskim Świętopełkiem przeciwko Krzyżakom. W 2. połowie XIII wieku wzrosło znaczenie Raciążka, czego dowodem był nadany w 1317 roku przez biskupa kujawskiego Gerwarda przywilej na lokację miasta. Wojna toczona ówcześnie przez Władysława Łokietka z Krzyżakami o odzyskanie Pomorza spowodowała, że ośrodek dóbr biskupich znalazł się w centrum wydarzeń. W 1329 roku miasteczko zostało zdobyte, złupione i spalone przez Krzyżaków.

Po układzie biskupa Mikołaja z Gołańczy z krzyżakami – Raciążek powrócił do biskupów. W połowie XIV wieku biskup Maciej rozpoczął wznoszenie monumentalnych budowli na Kujawach, m.in. zamków biskupich we Włocławku i Raciążku oraz katedry we Włocławku. W 1375 roku książę gniewkowski Władysław Biały oblegał zamek w Raciążku, lecz nie zdobył go. Od tego czasu zamek stał się liczącym centrum politycznym Królestwa Polskiego. W 1388 roku przebywał w Raciążku król Władysław Jagiełło, podobnie było w 1402 i 1404 roku, kiedy rozstrzygano sprawy ziemi dobrzyńskiej oraz Żmudzi.

W 1410 roku na zamku spotkali się Władysław Jagiełło oraz wielki mistrz krzyżacki Henryk von Plauen. Po 1466 roku Raciążek stał się podwłocławską rezydencją biskupią.

W 1807 roku cesarz Napoleon Bonaparte rozkazem przekazał dobra raciąskie marszałkowi Soult, księciu Dalmacji. Po przegranej kampanii napoleońskiej w 1813 roku car Aleksander I przyłączył dobra do Skarbu Królestwa Polskiego. W 1867 roku Raciążek utracił prawa miejskie.

We wsi można oglądać kościół parafialny pw. Wszystkich Świętych i św. Hieronima, ufundowany przez biskupa Hieronima Rozdrażewskiego w latach 1597 – 1612, renesansowy, a w muzeum parafialnym oprócz ciekawych zbiorów znajduje się ornat, według legendy wyhaftowany przez królową Jadwigę.

Warto zwiedzić także ruiny zamku biskupów kujawskich, zbudowanego przez biskupa Macieja z Gołańczy w latach 1330 – 1340. Po zniszczeniach w czasie wojen szwedzkich zamek został przebudowany przez biskupa Krzysztofa Szembeka na rezydencję pałacową. Po sekularyzacji dóbr kościelnych w XVIII wieku pałac zaczął podupadać, a w połowie XIX wieku doszło do częściowej rozbiórki. Mury zamku – pałacu są zabezpieczone w formie trwałej ruiny.