W sobotę na podtoruńskich szlakach z historią

Pierwsza to wycieczka krajoznawczo – piesza w ramach popularnego cyklu „Wędrówki rodzinne z PTTK”. Spotkanie turystów nastąpi w sobotę 13 czerwca br. o godz. 9.00 na przystanku autobusowym MZK (vis-a-vis szpitala dziecięcego „Na Skarpie”). Turyści pod opieką przodownika turystyki pieszej Tadeusza Perlika, przejdą pętlę o długości ca 10 km po kompleksie Lasu Bielawskiego. Powędrują duktami i drogami leśnymi w okolice Lubicza Dolnego, Lampusza oraz Kaszczorka, aby zakończyć ją ponownie przy szpitalu.

Z podtoruńskim Kaszczorkiem, niegdyś samodzielną wioską, związany jest średniowieczny pobyt wspólnoty religijnej – begardów. Jak przypomina Henryk Miłoszewski, prezes OM PTTK w Toruniu, wspólnota powstała około 1220 roku i wywodziła się z ich żeńskiego odpowiednika beginek, które funkcjonowały na obszarze Niderlandów oraz na północy Włoch.

Członkowie wspólnot utrzymywali się z pracy własnych rąk, żyli w ubóstwie i czystości, mogli w każdej chwili ją opuścić. Część begardów w formie umartwiania biczowała się. W 1293 roku wspólnota religijna begardów, za zgodą biskupa włocławskiego Wisława, została osadzona w Złotorii pod Toruniem. Biskup nadał ziemię za pośrednictwem begardów: Henryka, Jana i Rudolfa. Klasztor, który tam powstał, dał początek Kaszczorkowi w ziemi chełmińskiej, części dawnej Złotorii, która w końcu XIII wieku leżała po obu stronach Drwęcy.

Wspólnota w krótkim czasie wzniosła drewniane zabudowania gospodarcze, kościół oraz klasztor – tworząc siedzibę nazywaną beginatem. Założyli i uprawiali ogród, sad oraz winnicę. Od końca XIII wieku Kościół katolicki zaczął występować i prześladować begardów i beginki, a za czasów papieża Klemensa V zaczęto rozwiązywać wspólnoty, nad którymi Kościół nie posiadał kontroli.

Proces wywłaszczenia wspólnoty z Kaszczorka, rozpoczął biskup włocławski Gerward. Przebiegał w spokojnej atmosferze, bowiem nadanie jego porzednika biskupa Wisława, zawierało m.in. klauzulę, że w przypadku rozwiązania wspólnoty dobra będą zwrócone. W bulli z 11 września 1319 roku papież Klemens V zatwierdził wyrok komisarzy papieskich oraz ugodę zawartą między begardami a biskupem włocławskim.

Begardzi opuścili Kaszczorek, biskup Gerward dożywotnie zaopatrzył ich w połowę dochodu ze wsi biskupiej Dobrzejewice. Umowa weszła w życie, zatwierdzona 23 stycznia 1321 roku przez papieża Jana XXII. Kościół i klasztor w Kaszczorku przejęli dominikanie z Torunia. W 2013 roku w wieku 91 lat zmarła w Belgii ostatnia na świecie beginka Marcella Pattyn.

Druga wycieczka rowerowa odbędzie się w niedzielę 14 czerwca br. Spotkanie cyklistów o godz.10.00 na parkingu Castoramy, przy Szosie Bydgoskiej, skąd nastąpi wyjazd na trasę z przewodnikiem miejskim Katarzyną Witkowską oraz przodownikiem turystyki kolarskiej Waldemarem Wieczorkowskim.

Trasa wycieczki będzie wiodła przez: Przysiek, Rozgarty, Czarne Błoto, Cegielnik, Chorab, z zakończeniem przy mogile harcerzy nad Strugą Łysomicką w Olku. Trasa przejazdu będzie miała około 35 km długości. Celem wycieczki współorganizowanej z Urzędem Miasta Torunia jest przede wszystkim: uczczenie 100-lecia powrotu Torunia do Wolnej Polski oraz poznawanie historii i promocja obiektów historycznych i zabytkowych Torunia.

W trakcie wycieczki przy dawnych cmentarzach ewangelickich w Cegielniku i Czarnym Błocie, przy pomniku zamordowanych kobiet – Żydówek w Chorabiu oraz przy kilku innych obiektach przewodnik przybliży uczestnikom wyprawy rowerowej, dzieje Torunia w okresie międzywojennym.

Żeby wziąć udział w jednej z w/w wycieczek wystarczy zgłosić się we właściwym miejscu spotkania dla każdej z nich.

Henryk Miłoszewski