Ustawa o Sądzie Najwyższym - jakie zmiany wprowadza?

Projekt nowej ustawy o Sądzie Najwyższym wzbudził sporo emocji wśród prawników i polityków, ale też samych Polaków, którzy w niedzielę wyszli na ulice wielu polskich miast. Pod obrady Sejmu trafił tuż przed północą, w dniu, w którym od rana w sali plenarnej posłowie dyskutowali o projekcie podnoszącym ceny paliw.

O jakich zmianach ustrojowych mowa? Trudno powiedzieć, ale wydaje się, że autorom projektu może chodzić o dwie inne ustawy, które za chwilę trafią na biurko prezydenta Andrzeja Dudy: ustawę o Krajowej Radzie Sądownictwa i ustawę o ustroju sądów powszechnych. W myśl nowej ustawy KRS tworzyć będą dwie izby.

Z kolei nowa ustawa o sądach powszechnych zakłada, że minister sprawiedliwości w ciągu pół roku od jej wejścia w życie będzie mógł odwołać wszystkich prezesów i wiceprezesów sądów powszechnych bez podania przyczyny i samodzielnie powołać nowych na ich miejsce.

Inne zmiany? Sędziom sprawy miałyby być przydzielane losowo, poszerzony miałby zostać zakres ich oświadczeń majątkowych. Sędziowie sądów rejonowych mogliby też awansować bezpośrednio do sądu apelacyjnego.

Podobnie sprawa wygląda z Sądem Najwyższym, bo dzień po wejściu w życie nowej ustawy o SN (oczywiście jeśli ustawa wejdzie w życie w proponowanym kształcie) obecni sędziowie Sądu Najwyższego przejdą w stan spoczynku, z wyjątkiem sędziów wskazanych przez ministra Ziobrę. To także minister Ziobro przedstawi Krajowej Radzie Sądownictwa po jednym kandydacie na każde zwolnione stanowisko, ale owym kandydatom nie będzie już potrzebna opinia środowiska sędziowskiego. Nowych sędziów będzie powoływał prezydent.

W myśl nowego projektu o SN obok izb: Cywilnej, Karnej, Wojskowej oraz Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych, powstaną trzy nowe: Prawa Prywatnego, Prawa Publicznego i Dyscyplinarna. „Kluczowym rozwiązaniem (...) jest utworzenie Izby Dyscyplinarnej, do której właściwości (...) należeć będzie rozpoznawanie spraw dyscyplinarnych sędziów SN, sędziów sądów powszechnych, sędziów sądów wojskowych, prokuratorów powszechnych jednostek organizacyjnych prokuratury, prokuratorów IPN, adwokatów, radców prawnych, notariuszy i komorników sądowych” - piszą autorzy projektu.