Piłą i sekatorem

     Sposób cięcia musi być dostosowany do gatunku i odmiany drzew i krzewów i zależy od ich siły wzrostu, od podkładki, wieku i terminu, w którym zabieg jest wykonywany. Cięcie przeprowadza się sekatorem ręcznym, sekatorem oburęcznym, a najgrubsze gałęzie wycinamy piłą ogrodniczą
     Drzewa owocowe
     Pierwsze cięcie dwuletnich okulantów posadzonych jesienią ubiegłego roku wykonujemy wiosną, właśnie teraz. Podczas tego zabiegu formujemy im korony i przywracamy równowagę miedzy bryłą korzeniową a częścią nadziemną.
     Drzewko nierozgałęzione przycinamy na wysokości 80-90 cm. U drzewka rozgałęzionego jak choinka skracamy przewodnik (30-40 cm ponad pędami bocznymi) i pędy boczne o ok. 1/3-1/4 ich długości. Pędy wyrosłe zbyt nisko trzeba wyciąć. Wycinamy też pędy, które tworzą z przewodnikiem kąt ostry.
     W koronie pozostawiamy tylko 5-7 gałązek rozłożonych we wszystkie strony. U czereśni, wiśni, moreli i brzoskwiń zostawiamy tylko 3-5 pędów bocznych. Jeśli gałązki odchodzą od pnia pod zbyt ostrym kątem, musimy doprowadzić do jego rozwarcia. Możemy zastosować drewniane klamerki, które odpowiednio umieszczone sprawią, że gałęzie będą odchodziły od pnia pod kątem zbliżonym do prostego. Podczas formowania korony należy wyciąć wszystkie gałązki uszkodzone, zaschnięte lub przemarznięte.
     Jeśli jesienią sadziliśmy jednoroczne okulanty, na formowanie koron przyjdzie czas dopiero w przyszłym roku. Jeżeli drzewka owocowe zamierzamy sadzić wiosną, lepiej kupić jednoroczne niż dwuletnie. Są tańsze i dobrze się przyjmują.
     Młode jabłonie i grusze wymagają cięcia prześwietlającego - wycinamy pędy i gałązki uszkodzone, zwieszające się do ziemi, krzyżujące się i rosnące do środka. Korygujemy wysokość drzewa i kształt korony. Jeśli drzewo rośnie intensywnie, nie skracamy pędów, aby nie pobudzać drzewa do wzrostu. Jeśli przyrosty są mniejsze niż 30-50 cm rocznie, pędy skracamy o 1/3 długości.
     Wysokie korony starych jabłoni i grusz można ciąć mocno, gdy zachodzi taka potrzeba. Obniżamy wysokość drzewa, ograniczamy rozpiętość korony i przerzedzamy ją. Podobnie tniemy śliwy i morele.
     Natomiast brzoskwinie wymagają innego cięcia - tuż przed kwitnieniem usuwamy gałązki stare, 2-, 3-letnie, pozostawiamy pędy 1-roczne, które jeszcze skracamy. Pędy grubości ołówka i grubsze skracamy do 8-12 pąków, pędy cieńsze od ołówka skracamy do 6 pąków, a najcieńsze - do 2 pąków. Brzoskwinie muszą być silnie cięte, aby obficie owocowały. Drzewa niecięte rodzą owoce drobne, niewybarwione, bez aromatu.
     Krzewy owocowe
     Wszystkie krzewy owocowe zaraz po posadzeniu wiosną powinniśmy przyciąć tuż nad ziemią, aby pobudzić je do wytworzenia silnych pędów. Jedynie pędy dobrze wyrośniętych porzeczek czerwonych, białych, agrestu i aronii skracamy tylko o 1/3 do 2/3. Borówek sprzedawanych w doniczkach można nie ciąć po posadzeniu.
     Porzeczki czarne wydają dorodne owoce na pędach młodych - od 1 roku do 3 lat. Kilkuletnie krzewy trzeba co roku prześwietlać, wycinając przy samej nasadzie co najmniej 3-5 pędów.
     Porzeczki czerwone, białe, agrest i aronia owocują na pędach starszych, dlatego wymagają cięcia słabszego niż porzeczki czarne. Wycinamy głównie najstarsze pędy i skracamy silne gałęzie. Tylko pędy krzewów szczepionych na pniu silnie skracamy.
     Maliny owocują na pędach jednorocznych. Wiosną warto je przerzedzić, zostawiając 6-8 najmocniejszych i przywiązać je do rozpiętego poziomo drutu. Pędy bardzo wysokie trzeba skrócić do 1,5 metra.
     Jeżyny owocują podobnie jak maliny na pędach rocznych. Dlatego na wiosnę wycinamy pędy starsze, a pędy roczne skracamy do 2 metrów. Rozgałęzienia pędów skracamy do 20-30 cm.
     Winorośl musi być rozpinana na podporach i cięta bardzo silnie. Prawidłowo prowadzony krzew powinien mieć krótki pień i kilka pędów rocznych zwanych łozami. Wiosną na krzewie zostawiamy 2-3 łozy przycięte na 6-8 pąków (winorośl europejska) lub 8-12 pąków (odmiany mieszańcowe). Resztę pędów wycinamy u nasady.
     Cięcie krzewów owocowych:
     - porzeczki czarne i borówka wysoka - wycinamy pędy starsze niż 3-letnie i nadmiernie zagęszczające krzew; g porzeczki kolorowe, aronia i agrest - wycinamy pędy starsze niż 4-letnie, słabe, chore i nadmiernie zagęszczające krzew;
     - maliny - wycinamy pędy owocujące w roku ubiegłym.
     Terminy cięcia:
     - jabłonie i grusze - od lutego do kwietnia, w okresach bezmroźnych;
     - śliwy, morele i brzoskwinie -od marca do kwietnia;
     - czereśnie i wiśnie - latem, po zbiorze owoców;
     - porzeczki i agrest - wiosną, tuż przed ruszeniem wegetacji lub latem, po zbiorach;
     - borówka wysoka, winorośl - wiosną, przed ruszeniem wegetacji;
     - maliny, jeżyny - zaraz po zbiorach i wiosną
     ----
     Rany po cięciu smarujemy białą farbą emulsyjną z fungicydem Topsin M 70 WP (20 g na 1 kg farby) lub pastą Funaben 03 PA lub balsamem sadowniczym ochronnym PA.