Kłóbka: jest taki dwór na Kujawach

Dwór

A tak wygląda po gruntownym remoncie w 2014 r.
(fot. MZKiD)

Dwór w Kłóbce związany jest z rodziną Orpiszewskich. Władysław Orpiszewski w latach 40. XIX w. był dzierżawcą jednego z wielu folwarków znanego na Kujawach dziedzica, hrabiego Józefa Skarbka. Żoną hrabiego była wówczas Maria Wodzińska, znana do dziś jako muza Fryderyka Chopina, nawet przez czas jakiś z nim zaręczona.

Maria - już jako hrabina Skarbkowa - poznała Władysława Orpiszewskiego, pochodzącego z Kłóbki. Po potajemnych spotkaniach postanowiła odejść od męża. Po dużych perypetiach uzyskała rozwód i wyszła za Władysława. Po ślubie zawartym w kościele w Kłóbce zamieszkali w Zgłowiączce. Przez wiele lat mieszkali m.in. we Florencji, a po śmierci męża Maria w 1881 r. wróciła do Kłóbki i tu pozostała do końca życia. Jej grób znajduje się na miejscowym cmentarzu.

Sam dwór wybudowany został w połowie XIX w. Nie odbiegał on od wielu innych podobnych, szlacheckich siedzib. Jednakże ludzie w nim zamieszkujący wyrastali ponad miarę swej epoki, jak choćby właśnie Maria z Wodzińskich. Z dworem związana jest też legenda o pobycie w Kłóbce Fryderyka Chopina. Niestety, ta legenda nie znajduje potwierdzenia - Chopin nigdy w Kłóbce nie był.

Po 1945 r. majątek został rozparcelowany, we dworze umieszczono szkołę podstawową i mieszkania dla pracujących tu nauczycieli. Przez kilka lat jego właścicielem było Muzeum Ziemi Kujawskiej i Dobrzyńskiej, które zrzekło się praw na rzecz spadkobierców. Ale po kilku latach znów jest jego właścicielem. Dwór, który przez ostatnie lata popadał w ruinę, został odbudowany.

Źródełko św. Prokopa

W odległości ok. 800 metrów od kościoła leży cmentarz, otoczony murem zbudowanym w 1900 r. Na tym właśnie cmentarzu znajduje się kaplica pod wezwaniem św. Prokopa, w której znajduje się łaskami słynący jego wizerunek. Kaplica drewniana wzniesiona została w 1755 r. przez hrabiego, a zarazem księdza, Bernarda Komeckiego, kanonika gnieźnieńskiego i ówczesnego właściciela Kłóbki. Spod kaplicy bije źródło, z którego ludzie, szczególnie w czasie odpustów, czerpali wodę używając jej jako skuteczne lekarstwo na choroby oczu.

W XVIII wieku zostały zapisane informacje o mających miejsce objawieniach św. Prokopa Męczennika w okolicach kłóbskiego źródełka. Szczególnie podczas odpustu - 4 lipca - parafianie czerpali wodę ze źródełka uważając ją za cudowną. W okresie odpustu specjalnie ze względu na moc wody przybywały do Kłóbki pielgrzymki z okolicznych miejscowości tak zwane Kampanie.

Kościół

Kościół św. Prokopa w Kłóbce
(fot. Rys. Jolanta Młodecka)

Kłóbka to stara wieś średniowieczna, położna na trzech wzgórzach, gdzie na jednym znajdował się gród, na drugim kościół, a na trzecim dwór. Źródła nie mówią dokładnie, kiedy powstał kościół, wiadomo, że w 1562 r. miał miejsce pożar i po tym wybudowano świątynię, która miała murowane prezbiterium. W ciągu lat ulegała jednak zniszczeniom. Odbudowy kościoła podjął się w 1720 r. Józef Kretkowski z Chodcza. W latach następnych drewnianą nawę zastąpiono murowaną, a w 1905 r. dobudowano wieżę.

Skansen

Kujawsko-Dobrzyński Park Etnograficzny to jedyne miejsce gdzie można zobaczyć jak wyglądała dawna, przeważnie drewniana zabudowa wsi, tradycyjne przedmioty i narzędzia związane z życiem i pracą mieszkańców naszego regionu od końca XIX wieku do lat 30. XX wieku. Wkrótce zostanie udostępniony zwiedzającym odrestaurowany dwór Orpiszewskich. Będzie tu muzeum dokumentujące kulturowe i patriotyczne tradycje kujawskiej szlachty. Zapowiada się jedna z największych atrakcji turystycznych regionu.