Gdy chcesz wcześniej spłacić kredyt [poradnik]
Czy jeśli planujesz wcześniej spłacić kredyt do 255 550 zł, to wszystkie jego koszty ulegają obniżeniu? Aby rozwiać wątpliwości, dwie ważne instytucje przedstawiły wspólne stanowisko. Prezentujemy je.
Kredyt konsumencki to pożyczka udzielana konsumentowi, jej wartość nie przekracza 255 550 zł i nie jest zabezpieczona hipoteką. Czy w przypadku wcześniejszej spłaty wszystkie koszty ulegają proporcjonalnemu obniżeniu? Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Rzecznik Finansowy przedstawili wspólne stanowisko w tej sprawie.
Skąd to stanowisko
Sygnały o rozbieżnych interpretacjach przepisów dotyczących wcześniejszej spłaty kredytu docierają do obu instytucji. Od początku działalności (czyli 11 października 2015) do końca kwietnia 2016 do Rzecznika Finansowego wpłynęło ponad 500 skarg dotyczących kredytów konsumenckich. W tym około 100 dotyczyło nieodpowiedniego rozliczenia kosztów w związku z wcześniejszą spłatą, a najwięcej problemów - zwrotu składek za ubezpieczenie. - Klienci, którzy przed terminem spłacili kredyt konsumencki, skarżą się do nas, że nie dostają proporcjonalnego zwrotu kosztów początkowych, na przykład opłat administracyjnych, prowizji czy składek na ubezpieczenie - mówiła Aleksandra Wiktorow, rzecznik finansowy. W jej ocenie to zła praktyka, naruszająca przepisy ustawy o kredycie konsumenckim. Ponieważ tego typu skargi powtarzają się, wspólnie z prezesem UOKiK zajęła wyraźne stanowisko.
Koszty tylko za faktyczny okres korzystania
Z doświadczenia obu instytucji wynika, że zwykle kredytodawcy nie wymagają zapłaty odsetek za niewykorzystany okres kredytu od osób, które spłacają pożyczkę przed terminem. Niestety, równie często nie obniżają ani nie zwracają pobranych wcześniej różnego rodzaju kosztów za jednorazowe czynności lub usługi (jak opłaty przygotowawcze, administracyjne). - Uważamy, że w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu konsumenckiego kredytodawca powinien obniżyć i zwrócić wszystkie koszty takiego kredytu, niezależnie od ich charakteru. Oczywiście, zwrot powinien być proporcjonalny, to znaczy obejmować okres od dnia faktycznej spłaty kredytu do dnia ostatecznej spłaty określonej w umowie. Zwrot nie powinien też zależeć od tego, kiedy koszty te zostały faktycznie poniesione przez kredytobiorcę - powiedziała Dorota Karczewska, wiceprezes UOKiK.
Przykładowo: jeśli koszty początkowe (opłaty, prowizje, koszty ubezpieczenia) związane z rocznym kredytem wyniosły 1.200 zł, a został spłacony po 6 miesiącach, powinniśmy otrzymać z powrotem 600 zł.
Interpretacja UOKiK i Rzecznika Finansowego
Ich zdaniem art. 49 ust. 1 ustawy należy rozumieć tak, że: w przypadku wcześniejszej spłaty kredytu konsumenckiego następuje obniżenie jego wszystkich możliwych kosztów - niezależnie od ich charakteru i tego, kiedy zostały faktycznie poniesione przez kredytobiorcę; obniżka ma charakter proporcjonalny - czyli odnosi się do okresu od dnia faktycznej spłaty do dnia ostatecznej spłaty określonej w umowie.
Obie instytucje przypominają również, kluczowe dla powyższej interpretacji, przepisy ustawy o kredycie konsumenckim.