Dla kogo renta chorobowa?

Przed chorobą nie pracował i nie był zarejestrowany w powiatowym urzędzie pracy.

Przepracował 25 lat. Jednak od ponad 10 lat nigdzie nie pracował. Czy mąż może ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy? - pyta Czytelniczka z Bydgoszczy
Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy przysługuje osobie, która łącznie spełnia następujące warunki:

- jest niezdolna do pracy,
- legitymuje się co najmniej 5-letnim okresem składkowym i nieskładkowym, który powinien przypadać w ciągu ostatniego dziesięciolecia przed zgłoszeniem wniosku o rentę lub przed dniem powstania niezdolności do pracy,
- niezdolność do pracy powinna powstać w czasie ubezpieczenia, nie później jednak niż w ciągu 18 miesięcy od jego ustania (warunku tego nie stosuje się do osoby całkowicie niezdolnej do pracy, która posiada okres zatrudnienia wynoszący co najmniej 20 lat - kobieta i 25 - lat mężczyzna).

Niezdolność do pracy
Niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania tej zdolności po przekwalifikowaniu. Niezdolność do pracy może być częściowa lub całkowita.

Niestety mąż naszej Czytelniczki nie spełnia warunków do nabycia renty z tytułu niezdolności do pracy.

Na stałe lub okresowo
Renta z tytułu niezdolności do pracy może zostać przyznana jako:
- renta stała - przysługuje osobie, której niezdolność do pracy została uznana przez lekarza orzecznika ZUS za trwałą,
- renta okresowa - jeżeli niezdolność ma charakter czasowy.

Jaki staż?
Okres składkowy i nieskładkowy wymagany do przyznania renty z tytułu niezdolności do pracy, czyli staż, uzależniony jest od wieku osoby, w którym powstała niezdolność do pracy.

Wymagany staż wynosi:
- 1 rok - jeżeli niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 20 lat,
- 2 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 20 lat do 22 lat,
- 3 lata - jeżeli niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 22 lat do 25 lat,
- 4 lata - jeżeli niezdolność powstała w wieku powyżej 25 lat do 30 lat,
- 5 lat - jeżeli niezdolność powstała powyżej 30 lat.

Dla osób, u których niezdolność do pracy powstała w wieku powyżej 30 lat przewidziano dodatkowy warunek, a mianowicie wymagany pięcioletni okres musi przypadać w ostatnim dziesięcioleciu przed dniem zgłoszenia wniosku o rentę lub powstania niezdolności do pracy.

Do dziesięcioletniego okresu nie wlicza się okresów pobierania renty z tytułu niezdolności do pracy, renty rodzinnej lub renty szkoleniowej.

W przypadku osób, u których niezdolność do pracy powstała przed ukończeniem 30 roku życia, uwzględnia się okresy składkowe i nieskładkowe udowodnione na przestrzeni całego życia, bez ograniczeń do ostatniego dziesięciolecia.

Prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy powstaje z dniem spełnienia wszystkich warunków wymaganych do jego nabycia, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek o to świadczenie.

Wysokość
Wysokość renty z tytułu niezdolności do pracy zależy od długości udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych oraz od wysokości podstawy wymiaru renty i stopnia orzeczonej niezdolności do pracy.

W celu ustalenia podstawy wymiaru renty należy wskazać podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalno-rentowe lub ubezpieczenie społeczne z okresu:

- kolejnych dziesięciu lat kalendarzowych wybranych z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o rentę,
- 20 lat kalendarzowych, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o rentę, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Najniższa renta z z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wynosi 636, 29 zł, a najniższa renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy 489,44 zł.