Ucz się, a nie bój się

Jak uczniowie widzą swoją szkołę? Co trzeci w czarnych barwach. Narzeka, że dużo w niej agresji i przemocy.
Niektórzy czują się w szkole niepewnie, nie na swoim miejscu. Im starszy uczeń, tym tej niepewności więcej. W podstawówce przed wyjściem na lekcje denerwuje się co dziesiąty, w liceum, technikum czy zawodówce zdenerwowanych jest już dwa razy więcej.

Szkoła w rozsypce

W klasach są podziały na przyjaciół i "obcych". Z przyjacielem zawsze można porozmawiać, "obcego" się odrzuca. Taki podział w klasie, to potencjalne źródło konfliktów i agresji między uczniami. Niezbyt lubianych kolegów się nęka. Czasami ktoś celowo takiego potrąci, szturchnie, przewróci. Ośmiu uczniów na stu zostało w szkole pobitych, a 40 na stu widziało, jak bito innych. Co dziesiąty wrócił do domu ze zniszczonym plecakiem czy porwanymi książkami, zeszytami. Trzech na stu mówi, że było przymuszanych przez innych do kupienia papierosów albo piwa. 14 na stu zostało w szkole okradzionych.
Nauczyciele zbyt często bywają bezradni. Nie budują dobrych relacji z uczniami. Po badaniach CBOS przeprowadzonych na nasze zlecenie w ubiegłym roku szkolnym wiemy, że kujawsko-pomorskie szkoły mają pod tym względem najmniej sukcesów w kraju. Ponad połowa uczniów popadała w konflikt z nauczycielem. Grono pedagogiczne, pytane o zdanie, też miało kłopot, żeby wypowiedzieć choć kilka dobrych słów o uczniach. Dotąd najwięcej dostawało się gimnazjalistom - co piąty nauczyciel miał dość ich arogancji i chamstwa. Jeszcze więcej narzekało, że uczniowie zbyt często przeszkadzają w prowadzeniu lekcji, ignorują uwagi.

Szkoła w działaniu

Programy profilaktyczne, scenariusze zajęć i wsparcie - to dostaną od nas nauczyciele i uczniowie, którzy przystąpią do kampanii "Szkoła bez przemocy". Kampanię prowadzimy od kwietnia razem z największymi regionalnymi gazetami w kraju. Informowaliśmy już o tym, jak jest w naszym kraju, jak sobie z tym problemem radzą w innych krajach. Podpowiadaliśmy nauczycielom, uczniom i rodzicom, na co powinni zwracać uwagę i że nie ma już czasu na chowanie głowy w piasek.
4 września rozpoczyna się nowy rok szkolny. Namawiamy dyrektorów szkół, nauczycieli, uczniów, rodziców: przystąpcie do naszej kampanii i przyjmijcie Kodeks "Szkoły Bez Przemocy". Zacznijcie działać.

Kodeks zakłada, że

1. Szkoła jest wspólnotą

(dąży do stworzenia wspólnoty nauczycieli, uczniów, ich rodziców oraz pracowników - gdy wszyscy lepiej się znamy i lubimy unikamy zachowań agresywnych, szybciej reagujemy, gdy dzieje się coś niedobrego)

2. Wszyscy się szanujemy

(wspólnie budujemy klimat bezpieczeństwa, szacunku, otwartego dialogu i porozumienia)

3. Wspólnie działamy przeciw przemocy

(w szkole działa system, który jasno określa: obowiązujące normy, procedury działania i współpracy wszystkich zainteresowanych w zakresie rozwiązywania konfliktów oraz reagowania wobec przejawów agresji i przemocy. Te zasady obowiązują wszystkich).

4. Niczego nie ukrywamy.

(szkoła prowadzi regularną diagnozę problemu przemocy, jeżeli nauczyciele mówią, że “u nas nie ma przemocy" - to powinno być dla rodziców sygnałem ostrzegawczym, bowiem trudno się spodziewać, aby w grupie kilkuset dzieci i dorosłych nigdy nie pojawiły się agresywne zachowania)

5. Zawsze reagujemy

(żaden przypadek przemocy nie powinien pozostać bez reakcji, szkoła ma zapewniać długofalową, odpowiednią pomoc zarówno ofiarom, jak i sprawcom przemocy)

6. Nauczyciel nie jest sam

(w szkole dba się o szkolenia, nauczyciele mają odpowiednią wiedzę i umiejętności z zakresu rozwiązywania konfliktów i radzenia sobie z przejawami agresji i przemocy)

7. Uczniowie wiedzą, jak działać

(szkoła organizuje uczniom regularne zajęcia profilaktyczne z zakresu umiejętności psychologicznych i społecznych, oraz radzenia sobie z agresją i przemocą)

8. Rodzice są z nami

(są objęci działaniami edukacyjnymi, pomagają tworzyć system przeciwdziałania przemocy)

9. Mamy sojuszników.

(szkoła współpracuje ze środowiskiem pozaszkolnym przy podejmowaniu działań profilaktycznych i interwencyjnych dotyczących agresji i przemocy, gdy potrzeby przekraczają możliwości lub kompetencje szkoły)

10. Nagradzamy dobre przykłady

(szkoła przeciwdziałająca przemocy nie tylko karze za zachowania, które łamią przyjęte zasady, także promuje i nagradza zachowania pozytywne)
Więcej o kodeksie, rady ekspertów i kwestionariusz zgłoszeniowy dla szkół - na stronie internetowej www.szkolabezprzemocy.pl

A my wspieramy

Szkołom, które przystąpią do kampanii, obiecujemy wsparcie - podamy przykłady programów profilaktycznych, scenariusze zajęć. Będziemy promować dobre rozwiązania w szkołach i zachęcać do korzystania z pomocy ekspertów. Za tydzień, 1 września, w "Pomorskiej":
- kalendarz szkolny,
- kodeks w wersji dla najmłodszych,
- podpowiemy, jakie mogą być problemy pierwszoklasistów i jak sobie z nimi poradzić.
A 4 września:
- pytania, które pozwolą rodzicom rozpoznać, czy szkoła do której posyłają dziecko podejmuje działania zapobiegające agresji i przemocy.
- dyżur terapeuty. Jeżeli Twoje dziecko czuje lęk przed szkołą, zadzwoń.