Zdaniem samorządowca z powiatu, dwoje inowrocławskich radnych powinno złożyć mandaty. Bo są ławnikami

A oto całość wystąpienie radnego Olecha.
"W dniu 27 października 2011 r. Rada Miejska Inowrocławia uchwałą nr XIV/191/2011 wybrała ławników do Sądu Rejonowego w Inowrocławiu na kadencję 2012-2015. Wśród wybranych ławników znaleźli się m. in. Jarosław Artur Kopeć i Lidia Stolarska.

Przeczytaj także: Wybory samorządowe - Inowrocław. Zobaczcie nowych radnych w Inowrocławiu [zdjęcia]

Następnie wymienione osoby w wyborach do Rady Miejskiej Inowrocławia, które odbyły się w dniu 16 listopada 2014 r. uzyskały mandat radnego.
Stosownie zaś do postanowień art. 159 § 1 pkt 9 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. Prawo o ustroju sądów powszechnych (Dz. U. z 2015 r. poz. 133, z późn. zm.) ławnikami nie mogą być radni gminy. W przypadku naruszenia ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem określonych w odrębnych przepisach funkcji lub działalności, zgodnie z art. 383 § 1 pkt 5 ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 112, z późn. zm.) następuje wygaśnięcie mandatu radnego. Stosownie do postanowień § 5 cyt. art. jeżeli radny przed dniem wyboru wykonywał funkcję lub prowadził działalność, o której mowa w § 1 pkt 5, obowiązany jest do zrzeczenia się funkcji lub zaprzestania prowadzenia działalności w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania.

W przypadku niezrzeczenia się funkcji lub niezaprzestania prowadzenia działalności przez radnego w terminie, o którym mowa w § 5, rada stwierdza wygaśnięcie mandatu radnego, w drodze uchwały, w ciągu miesiąca od upływu tego terminu (vide § 6 wym. art.).

Wymienieni na wstępie radni ślubowanie złożyli na sesji w dniu 1 grudnia 2014 r. Zatem 1 marca 2015 r. upływał termin, w którym powinni zrzec się funkcji ławnika. W przypadku niezrzeczenia się funkcji we wskazanym terminie Rada Miejska Inowrocławia winna stwierdzić wygaśnięcie mandatu radnego w ciągu miesiąca od upływu tego terminu tj. do dnia 1 kwietnia 2015 r.

Z uzyskanych przeze mnie informacji wynika, że wymienieni radni nie zrzekli się funkcji ławnika, zatem ich mandat wygasł, co rada miasta winna stwierdzić podejmując odpowiednią uchwałę, umożliwiając wcześniej zainteresowanym radnym złożenie wyjaśnień.

Zaprezentowane powyżej stanowisko jest zbieżne ze stanowiskiem sądów administracyjnych. Jak bowiem stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi w wyroku z dnia 19 sierpnia 2011 r. (III SA/Łd 808/11) wygaśnięcie mandatu radnego następuje wskutek naruszenia ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem określonych w odrębnych przepisach funkcji lub działalności.

Jeżeli radny przed dniem wyboru wykonywał funkcję lub prowadził działalność, obowiązany jest do zrzeczenia się funkcji lub zaprzestania prowadzenia działalności w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania. Zdaniem sądu dodać należy, że termin do podjęcia uchwały stwierdzającej wygaśnięcie mandatu radnego jest terminem instrukcyjnym, co oznacza, że organ stanowiący może skutecznie podjąć tę uchwałę również po terminie 1 miesiąca. W orzecznictwie sądów administracyjnych nie budzi wątpliwości pogląd, że wygaśnięcie mandatu wskutek naruszenia ustawowego zakazu łączenia z wykonywaniem, określonych w odrębnych przepisach funkcji lub działalności następuje z mocy prawa na skutek zaistnienia okoliczności powodującej to wygaśnięcie, zaś stwierdzenie w drodze uchwały mandatu radnego ma charakter deklaratoryjny (wyrok NSA z dnia 11 grudniu 2003 r. SA/Rz 925/03, OwSS 2004/4/108; wyrok WSA w Białymstoku z dnia 29 kwietnia 2004 r. II SA/Bk 17/04 LEX nr 173753). Jak w przytoczonym wyroku skonstatował łódzki sąd, wobec jednoznacznego brzmienia art. 159 § 1 pkt 9 ustawy Prawo o ustroju sądów powszechnych okoliczność, że radny nie brał udziału w orzekaniu nie ma żadnego znaczenia. Wystarczy, że jest jednocześnie radnym i ławnikiem. Zdaniem sądu zaprezentowanym w rzeczonym wyroku, piastowanie funkcji ławnika przez radnych jest sprzeczne z art. 10 Konstytucji RP, gdyż prowadzi do naruszenia podziału władz.

Ocenę Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi podtrzymał Naczelny Sąd Administracyjny, który w wyroku z dnia 16 grudnia 2011 r. (II OSK 2489/11) stwierdził, że naruszenie ustawowego zakazu łączenia mandatu radnego z wykonywaniem określonych w odrębnych przepisach funkcji, które powoduje wygaśnięcie mandatu radnego, jednoznacznie przesądza o tym, że brak rezygnacji z określonej funkcji (w tym przypadku ławnika) w ustawowym terminie rodzi wprost skutek w postaci wygaśnięcia mandatu radnego, zaś uchwała Rady Gminy w tej kwestii ma charakter deklaratoryjny.
Powyższy pogląd prezentują także prawnicy w opiniach, które ukazują się w fachowej samorządowej prasie. Mecenas Damian Wąsik na łamach Pisma Samorządu Terytorialnego "Wspólnota" (http://www.wspolnota.org.pl/aktualnosci/aktualnosc/radny-lawnikiem/) stwierdza, że radny, chcąc pełnić funkcję ławnika, zobligowany jest złożyć mandat radnego.

Wynika to z art. 383 § 1 pkt 5 ustawy z 5 stycznia 2011 r. Kodeks wyborczy, statuującego zakaz łączenia mandatu radnego z wykonywaniem określonych w odrębnych przepisach funkcji lub działalności jako przesłanki wygaśnięcia mandatu. Wygaśnięcie mandatu radnego następuje w drodze uchwały podjętej przez właściwą radę gminy w ciągu miesiąca od złożenia przez zainteresowanego pisemnej rezygnacji (art. 383 § 2 kodeksu wyborczego). W sytuacji odwrotnej, gdy osoba pełniąca funkcję ławnika miałaby zostać radnym, np. wchodząc do rady jako kolejny kandydat z listy wskutek wygaśnięcia mandatu innego radnego lub w wyniku wyboru w wyborach uzupełniających, jest zobligowana złożyć rezygnację ze sprawowania funkcji ławnika w ciągu 3 miesięcy od dnia złożenia ślubowania (art. 383 § 5 kodeksu wyborczego). W przypadku zaniechania wypełnienia tego obowiązku w przewidzianym terminie właściwa rada gminy stwierdza wygaśnięcie mandatu radnego, w drodze uchwały, w ciągu miesiąca od upływu tego terminu (art. 383 § 6 kodeksu wyborczego).

Mając na uwadze przedstawione argumenty, wnoszę o stwierdzenie wygaśnięcia mandatów wymienionych na wstępie radnych."