Pilot Dywizjonu 303 wychował się u nas. Tu chodził do szkoły

Stowarzyszenie Aktywna Gmina w Bobrowie zorganizowała uroczystość upamiętniającą pilota Dywizjonu 303 w rocznicę jego setnych urodzin.

Jan Zumbach urodził się 15 kwietnia 1915 r. w Ursynowie. - W 1922 r. Zumbachowie przeprowadzili się na Pomorze, do Bobrowa koło Brodnicy. Tam też Jan pobierał nauki od prywatnego nauczyciela, które były odpowiednikiem wykształcenia w szkole powszechnej. Dalej uczył się w Państwowym Gimnazjum Męskim w Brodnicy - czytamy na polishairforce.pl

Kształcił się też w Gimnazjum Polskim im. Marszałka Stanisława Małachowskiego w Płocku, w którym 1935 r. zdał maturę. Po niej szkolił się na dywizyjnym kursie podchorążych rezerwy piechoty przy 27 pułku piechoty w Częstochowie. Na początku 1936 r. został przyjęty do Szkoły Podchorążych Lotnictwa w Dęblinie. 15 października 1938 r. został promowany na podporucznika ze specjalnością pilota myśliwskiego.

Przeczytaj również: Hugo Hergesell - zapomniany bydgoski znawca atmosfery

W działającej w Bobrowie Izbie Dziedzictwa Kulturowego im. płk. Jana Zumbacha można obejrzeć zdjęcia i pamiątki związane z pilotem. - Zwiedzając izbę dowiemy się, jak wyglądały młodzieńcze lata Zumbacha i zadumamy się nad dziwnymi kolejami losu, które sprawiły, że ze spokojnego Bobrowa trafił na arenę powietrznych zmagań w czasie Bitwy o Anglię, a w latach 60. XX wieku jako najemnik do pogrążonej w lokalnych wojnach Afryki - informują członkowie stowarzyszenia.
Jan Zumbach posiadał podwójne obywatelstwo: polskie i szwajcarskie, ale pisał we wspomnieniach "z racji miejsca urodzenia, związków rodzinnych i wychowania" czuł się wyłącznie Polakiem. W Bobrowie mieszkał w latach 1922-1935 jego ojciec posiadał tu majątek ziemski.

Jego wojenny bilans to 13 strąconych samolotów (choć prawdopodobnie było ich więcej), krzyż Virtuti Militari, cztery Krzyże Walecznych i dwa brytyjskie odznaczenia Distinguished Flying Cross.

Po wojnie pędził żywot awanturnika. Był współwłaścicielem firmy zajmującej się transportem powietrznym, która prowadziła działalność przemytniczą. Po jej bankructwie walczył jako pilot-najemnik w Afryce m.in. w Kongu i w Biafrze, prowincji Nigerii. Latał w tym okresie na przestarzałych maszynach cywilnych i treningowych, jeszcze raz dowodząc swoich mistorzowskich umiejętności pilockich. Zmarł 3 stycznia 1986 r. we Francji, w wieku 70 lat. Jego prochy przewieziono do Polski i złożono na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Poświęcona Zumbachowi izba mieści się w piwnicy Gminnego Ośrodka Kultury w Bobrowie. Zwiedzanie trzeba wcześniej uzgadniać z prezes Stowarzyszenia "Aktywna Gmina", Agnieszką Kowalską (tel. 56 49 518 25) lub z pracownikami Biblioteki Gminnej i Gminnego Ośrodka Kultury w Bobrowie (tel. 56 49 518 11).

Od autorki: Przy opracowaniu materiału korzystałam z informacji zawartych na www.polishairforce.pl oraz www.aktywnawies.pl