Tam jest mój dom, gdzie płacę podatki. Czy radni mają prawo sprawować mandaty w Toruniu?

Zgodnie z kodeksem wyborczym bierne prawo wyborcze, czyli prawo do kandydowania mają osoby, które mają prawo wybierania w wyborach do organów stanowiących jednostek samorządu.

- Prawo wybierania przysługuje osobie, która najpóźniej w dniu głosowania kończy 18 lat i stale zamieszkuje na obszarze tej gminy - tłumaczy Sławomir Michalak, dyrektor Delegatury Krajowego Biura Wyborczego w Toruniu.

Czytaj także: Toruńscy radni pokazali, co mają

Rodowita torunianka mieszka pod Toruniem?

Wątpliwości związane ze stałym zamieszkaniem na terenie Torunia pojawiły się w przypadku dwojga radnych - Joanny Scheuring-Wielgus, szefowej klubu Czas Mieszkańców i Jarosława Beszczyńskiego, przewodniczącego prezydenckiego klubu Czas Gospodarzy.

Scheuring-Wielgus w biogramie na stronie miejskiej pisze o sobie "rodowita torunianka". W Radzie Miasta zasiada po raz pierwszy. Została wybrana na Bydgoskim Przedmieściu. Dostała 970 głosów.

Czy mieszka w Toruniu? W swoim pierwszym oświadczeniu majątkowym wykazała 156-metrowy dom. Jak się dowiedzieliśmy, znajduje się on w gminie Obrowo. Oprócz tego na podtoruński adres radna ma zarejestrowaną firmę i fundację.

- Tę sprawę konsultowałam z prawnikami i wyjaśniałam już w kampanii wyborczej - tłumaczy Scheuring-Wielgus. - Moje centrum aktywności życiowej to Toruń. Tu się urodziłam, uczyłam, tu pracuję, tu działam, tutaj jestem zameldowana. Moi synowie chodzą tutaj do szkół i przedszkoli oraz na zajęcia pozalekcyjne. Mój mąż prowadzi w Toruniu fundację i firmę. Mam też dom pod Toruniem, ale to nie pozba-wia mnie przynależności do wspólnoty samorządowej Torunia tylko dlatego, że dzielę swój czas między dwa miejsca pobytu - podkreśla.

Gdzie radni płacą podatki?

Scheuring-Wielgus nie odpowiedziała jednak na pytanie, czy płaci podatki w Toruniu. Zapowiedziała, że do końca kwietnia złoży PIT wraz z oświadczeniem majątkowym do biura Rady Miasta, czyli jako radna spełni swój obowiązek.

Beszczyński w ostatnim oświadczeniu majątkowym wykazał natomiast 180-metrowy dom i 46-metrowe mieszkanie. W rozmowie z nim ustaliliśmy, że pierwsza nieruchomość znajduje się na terenie gminy Łysomice, a druga - w Toruniu.

Gdzie zamieszkuję, to jest moja sprawa

- Nigdy nie ukrywałem, że mam kilka nieruchomości w Toruniu i Łysomicach - mówi szef klubu Czas Gospodarzy. - A gdzie ja zamieszkuję w danej chwili, to już chyba moja sprawa. Oczywiście, całe wakacje spędzam w Łysomicach, bo to jest dom rodzinny. Podatki też płacę w Toruniu. Decyzją administracyjną można być wpisanym do rejestru wyborców w Toruniu, mając oficjalny meldunek poza Toruniem. Ważne jest, gdzie się płaci podatki, pracuje i gdzie ma się centrum życiowe. Moje centrum życiowe jest w Toruniu.

Z biogramu Beszczyńskiego dowiemy się, m.in., że w Toruniu mieszka od 1983 r. Tutaj ukończył studia na UMK i pracował w policji (obecnie jest już na emeryturze). W toruńskiej radzie zasiada po raz trzeci.

W ostatnich wyborach - w okręgu Rubinkowo, Bielawy, Jakubskie-Mokre - zdobył 1118 głosów.

Mamy wątpliwości, więc prosimy o wyjaśnienie

Poprosiliśmy o wyjaśnienie tych wątpliwości, które pojawiają się w przypadku miejsca zamieszkania radnych, Marcina Czyżniewskiego, przewodniczącego toruńskiej Rady Miasta. Obiecał, że zbada tę sprawę.

- Radny nie musi być zameldowany w mieście, w którym kandyduje - tłumaczy Czyżniewski. - Wiem, że Joasia mieszka na pewno tam (w gminie Obrowo - przyp. red.). Ona się przemeldowała do jakiegoś swojego starego mieszkania na Rubinkowie, bo musiała jako kandydatka na prezydenta być zameldowana w Toruniu. Jarek mieszka w Toruniu na Skarpie. On jest zameldowany w Łysomicach, bo ma tam jakiś dom czy działkę. Ale faktycznie mieszka w Toruniu - dodaje.

Michalak: - Osoby, które stale zamieszkują, są wpisywane do rejestru wyborców. Na podstawie rejestru oceniamy, czy osoba ma prawo wyborcze czy nie. Na podstawie rejestrów wyborców sporządza się spisy wyborców. Jeżeli ktoś widzi nieprawidłowość polegającą na tym, że jest do tego rejestru wpisana osoba, która może nie spełniać kryterium stałego zamieszkiwania, to przysługuje mu prawo do złożenia reklamacji na podstawie kodeksu.

Komentarz autora: Mamy prawo wiedzieć, gdzie mieszka toruński radny

Jako obywatel, ba!, jako mieszkaniec Torunia (zamieszkujący w grodzie Kopernika od 1999 r. i zameldowany od 2004 r.) mam prawo wiedzieć czy radni, którzy mnie reprezentują w Radzie Miasta, zostali wybrani i pełnią swoje mandaty zgodnie z literą prawa.
Doceniam zaangażowanie w sprawy Torunia i działalność w Radzie Miasta zarówno Joanny Scheuring-Wielgus, jak i Jarosława Beszczyńskiego. Jeśli jednak pojawiają się jakiekolwiek wątpliwości dotyczące pełnienia przez nich mandatu, chciałbym, aby zostały one jak najszybciej rozwiane i wyjaśnione. Dlatego też kilka dni temu jako torunianin wystąpiłem z wnioskiem do Rady Miasta i jej przewodniczącego o powołanie komisji doraźnej do zbadania zasadności podjęcia uchwały o stwierdzeniu wygaśnięcia mandatów radnych zamieszkałych poza obszarem Torunia, a także podjęcie działań dotyczących ustalenia miejsca zamieszkania wszystkich toruńskich radnych i określenia, którym radnym grozi wygaśnięcie mandatu z powodu braku prawa wybieralności do toruńskiej Rady Miasta.
Myślę, że jako torunianie powinniśmy wiedzieć, czy radni reprezentujący mieszkańców Torunia mają prawo sprawować swoje mandaty czy też nie. Napiszę więcej: czy płacą podatki w Toruniu. Bo nie wyobrażam sobie sytuacji, że toruński radny stale zamieszkuje poza Toruniem, nie płaci podatków w mieście i decyduje o tym, co dzieje się i będzie się dziać w grodzie Kopernika.
Wyjściem z tej niewygodnej sytuacji jest złożenie przez radnych prostych oświadczeń - tak jak zrobili to niedawno olsztyńscy radni - że zamieszkują w Toruniu i tu płacą podatki. Jeśli Rada Miasta i przewodniczący nie zareagują na ten wniosek, złożę do prezydenta Torunia reklamację na nieprawidłowości w rejestrze wyborców.
Wojciech Giedrys