W Białochowie skała wychodzi spod ziemi

Skały na nizinach Kujaw i Pomorzu to rzadkość niebywała. Mowa o tych widocznych na powierzchni ziemi, bo po nią licznie występują sól kamienna czy wapienie.

Skały znajdują się tylko na zboczach Doliny Dolnej Wisły, w rejonie doliny Osy i Gardęgi. To tak zwane zlepieńce plejstoceńskie - rodzaj piaskowca powstałego na skutek sprasowania pod dużym ciśnieniem warstw piasku, scementowanych węglanem wapnia.

Powstały w epoce trwającej ponad 2,5 miliony lat i zakończonej ok. 12 tys. lat temu, czyli u schyłku ostatniego zlodowacenia. Niewyobrażanie ciężka czapa lądolodu wywierała nacisk na piaski i żwiry, prasowała je. Stąd nasze skały.

Przepust wodny pod drogą krajową nr 55. Jeśli jest sucho, można przejść. Zwykle płynie tędy Struga Dusocińska.
(fot. Marek Weckwerth)

Najczęściej znajdują się na stromych, osuwających się zboczach (w okolicach Gądecza) lub tam, gdzie odsłonięte zostały ręką ludzką (dawne żwirowisko w Nowej Wsi k. Grudziądza). Wychodnia plejstoceńska w Białochowie to skała wystające ze zbocza niewielkiego w tym miejsc u jaru, opadającego do doliny Osy (Basenu Grudziądzkiego). Jar , którego dniem płynie Struga Dusocińska (Dusocinka), rozpościera się między biegnącą po wysoczyźnie morenowej drogą krajową nr 55 a doliną Osy na zachodnim krańcu wsi Mokre. Właśnie tam - przy leśniczówce Białochowo - znajduje się początek ścieżki edukacyjnej "Białochowo". Z Grudziądza można tam dojechać autobusem miejskim nr 5.

Trasa oznakowanej ścieżki rozpoczyna się przy leśniczówce. Tam znajduje się ekspozycja o tematyce przyrodniczo-leśnej. Po jej zwiedzeniu turyści ruszają pod górę wspomnianym wąwozem. Przed nimi 1900-metrowa wędrówka zakończona przy wychodni plejstoceńskiej oznakowanej jako stacja 10.

Droga nr 55 znajduje się tuż nad skałą. Pod drogą można przejść przepustem wodnym zapewniającym przepływ Strugi Dusocińskiej z pól w pobliżu Dusocina do Osy. Przejście przez ruchliwą szosę może być ryzykowne. Struga ma charakter okresowy, wypełnia się wodą tylko po obfitych deszczach.
Co ciekawe wysoczyzna, na której rodzi się struga, gdzie znajduje się wieś Dusocin, to już Pojezierze Iławskie (jego południowo-zachodnia rubież). Południowa granicę tej krainy stanowi rzeka Osa, za którą rozpościera się Pojezierze Chełmińskie.