Walka z wiatrakami? Dopalacze w regionie znikają i wracają

Sklepik w Bydgoszczy przy ulicy Śniadeckich w ciągu ostatnich czterech lat prowadziło 11 firm.
Asortyment sprzedawany w tym punkcie jednak się prawie nie zmieniał. Można tam kupić okolicznościowe śmieszne pamiątki, na przykład na urodziny koleżanki, kolegi albo na wieczór kawalerski.

Więcej trafia do szpitala
Ale oprócz tego typu artykułów, które są umieszczone w gablotach, przy Śniadeckich sprzedaje się dopalacze. Sanepid interweniował tam niezliczoną ilość razy.
Z połowicznym skutkiem.

Czytaj: W dopalaczach czai się śmierć. Śledczy badają sprawę śmierci studenta z Bydgoszczy

- Robimy, co możemy. Działamy w granicach prawa - tłumaczy Krystyna Błażejewska, rzecznik prasowy Wojewódzkiej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Bydgoszczy. - Możemy zabezpieczyć niebezpieczne substancje, które są wprowadzane do obrotu bez zezwolenia. Możemy też nakładać kary na sprzedawców dopalaczy. Problem polega jednak na tym, że za kilka dni, tygodni w tym samym miejscu interes otwiera inna firma.
I nie chodzi tu tylko o nieskuteczność postępowania administracyjnego. W ostatnich miesiącach (od grudnia ubiegłego roku) wzrosła liczba osób, które trafiły do kujawsko-pomorskich szpitali z objawami ciężkiego zatrucia dopalaczami. W całym 2014 roku było ich ponad 200.
- W ubiegłym roku przyjęliśmy 58 pacjentów, którzy trafili do nas z objawami zatrucia substancjami psycho-aktywnymi - wylicza dr Danuta Kurylak, dyrektor ds. lecznictwa z Wojewódzkiego Szpitala Dziecięcego im. Brudzińskiego w Bydgoszczy. - Z tego 21 osób zatruło się dopalaczami. Najwięcej młodych pacjentów trafiało do nas pod koniec ubiegłego roku.

W Grudziądzu zatruć jest nieco mniej, ale to nie znaczy, że problem zniknął. - Co miesiąc przyjmujemy kilka osób zatrutych substancjami, które można zakwalifikować jako dopalacze - mówi Małgorzata Kufel, zastępca dyrektora ds. pielęgniarstwa w Regionalnym Szpitalu Specjalistycznym im. Biegańskiego w Grudziądzu. - Młodzi pacjenci po odtruciu są najczęściej kierowani na oddział psychiatrii dziecięcej. Wielu twierdzi, że dopalacze kupiło w internecie.

Sanepid w regionie, między innymi w Grudziądzu, Inowrocławiu i w Bydgoszczy, zamknął w ubiegłym roku kilkadziesiąt sklepów z dopalaczami. - W samej Bydgoszczy interweniowaliśmy w dziesięciu punktach, zabezpieczyliśmy 85 próbek substancji - wyjaśnia Renata Zborowska-Dobosz, rzecznik Powiatowej Stacji Sanitarno-Epidemiologicznej w Bydgoszczy.

Jednym z tych sklepów był ten działający w centrum miasta, przy ulicy Gdańskiej. Znane są już wyniki badań laboratoryjnych zabezpieczonych próbek. - Wykryto dwie zakazane prawem substancje - tłumaczy Zborowska-Dobosz. - Związki o nazwach XLR11 i UR144 znajdowały się w saszetkach opatrzonych nazwami: "Talizman podróżny mały" i "duży" oraz między innymi w rozmaitych wariantach "Amuletów".

Właściciel sklepu dostał do zapłaty karę 30 tys. zł. Najwyższa grzywna, jaka grozi za sprzedawanie dopalaczy, to milion zł. - Wiele dopalaczy nasączanych jest syntetycznymi związkami - zaznacza Robert Rejniak, szef bydgoskiego Polskiego Towarzystwa Zapobiegania Narkomanii. - Działają nawet sto razy silniej od marihuany.

Kary nie odstraszają
- W ostatnich latach w sumie inspektorzy w regionie nałożyli 1,6 mln zł kar za wprowadzanie do obrotu niedozwolonych substancji - przyznaje Krystyna Błażejewska. Jest jednak problem ze ściągalnością tych grzywien, bo ukarani właściciele dopalaczowych interesów wykazują w postępowaniu komorniczym... brak majątku. - Nie jesteśmy organem śledczym. Możemy posługiwać się tylko narzędziami prawnymi, które pozostają w naszych kompetencjach. Nakładamy kary w trybie administracyjnym.