Eksperci: Ruder na wsiach będzie przybywało

Specjalnie dla Was zaglądamy do raportu "Przestrzeń życia Polaków", a dokładniej - części poświęconej wsi.

Z jakich założeń wyszli autorzy pod przedwodnictwem Ryszarda Wilczyńskiego, wojewody opolskiego, a zarazem - od czternastu lat mieszkańca wsi? Jakie mają recepty na upiększenie małych miejscowości, a przynajmniej - ograniczenie brzydoty?

Forum Rolnicze Gazety Pomorskiej - specjalistyczne wykłady, informacje merytoryczne oraz dyskusje panelowe.

Klocki piętrówek z pustaków pamiątki gierkowskiego "dobrobytu" z balkonami na całą szerokość fasady sąsiadują z pseudodworkami i z okraszonymi wieżyczkami "gargamelami" - czytamy w raporcie. - Gdy powstawały, nie brano pod uwagę umiaru, rytmu, nawiązania do otoczenia, powtórzenia formy z sąsiedztwa. W wielu wsiach współczesny deficyt gustu nakłada się na popeerelowską brzydotę. Największy nieład przestrzenny występuje w miejscowościach, których lokalne walory lub zasoby pozwalają na nich zarabiać.

Gdzie nie spojrzeć, płot

- Polacy są narodem indywidualistów - podkreślił podczas konsultacji w toruńskim urzędzie marszałkowskim Ryszard Wilczyński. - Każdy musi zbudować płot, paskudztwo z betonu. Demokratyzacja przestrzeni u nas nie istnieje, ale proszę pojechać choćby do Austrii, do Niderlandów. Tam jest inny świat. Mamy problem z mówieniem o polskiej wsi, bo nigdy nie widzieliśmy jej tak urządzonej. Musimy przyjąć, że wieś nie będzie ekspandować w nieskończoność. Że będzie nas mniej. Ba, ludzie będą coraz starsi.

Eksperci boją na alarm, kurczenie się liczby mieszkańców wsi może doprowadzić nawet do tak czarnego scenariusza jak zaniknięcie tysięcy wsi.

Przywrócanie piękna kosztuje grube pieniądze

Dużym problemem terenów wiejskich są pustostany i ruiny zabudowań gospodarskich, których wciąż przybywa. Brakuje za to chętnych nabywców. Wsie popegeerowskie? Ich smutny krajobraz to bloki wspólnot mieszkaniowych, niewielkie działki, komórki i blaszane garaże.

Jedym z pomysłów na autrakcyjnienie wsi są za to wioski tematyczne. W Kujawsko-Pomorskim znajdziecie je w Krzywogońcu (wioska grzybowa), Wielkim Mędromierzu (modowa), Adamkowie (ptasia), Pile w Borach Tucholskich (górnicza), Janiej Górze (chlebowa), Żalnie (kwiatowa).

Nowoczesną Wieś znajdziesz także na Facebooku - dołącz do nas!

- Musimy zaczać koncentrować centra, rozwijać wewnętrznie miejscowości - stwierdził Wilczyński. - Często się przemieszczam i widzę, nowy budynek stoi na środku pola czy łąki. W tej zabudowie też będą mieszkać starzy ludzie. Jak do nich dojechać? Zaopatrzyć? Odśnieżyć drogę? Pociągnąć światło? To przyniesie gigantyczne koszty. A ci biedni, starzy ludzie, których dzieci wyjechały - będą musieli prosić, żeby ich obsłużyć. Takie będą konsekwencje nieładu. W zdeprawowanym krajobrazie nie da się rozwinąć niektórych funkcji związanych z turystyką, rekreacją itd. Niektóre obszary są więc stracone. A pamiętajmy, że na niczym się tak nie zarabia, jak na emocjach, pięknych krajobrazach. Najbardziej kosztowne jest to, co nic nie waży. Piękno jest niematerialne, ale jego przywracanie kosztuje ogromne pieniądze.

Teraz coś optymistycznego

Jak podkreślają autorzy rozdziału o przestrzeni wiejskiej, tutejsze domy często przewyższają miejskie standardy. Na plus jest też pożegnanie pyłu gruntowych ulic i dróg, zniknięcie wielu rozjeżdżonych placyków i obskurnych pawilonów GS. Poprawiła się też sytuacja na wiejskich podwórkach.

- Czasy się zmieniły, wiejskie gospodarstwa prezentują się coraz czyściej - potwierdza Krzysztof Dzikowski, hodowca koni i mieszkaniec podtoruńskiego Gostkowa.

Według danych Głównego Urzędu Statystycznego z końca 2012 roku, na wsiach mieszka ponad 15 mln Polaków. Stanowią oni 39,44 proc. ludności naszego kraju.

Cały raport "Przestrzeń życia Polaków" znajdziecie na www.sarp.org.pl.