Hydro-Vacuum SA istnieje w Grudziądzu 150 lat

W przeszłości powstawały tu wyroby, które do dziś przechowują z sentymentem babcie i dziadkowie, czasem pozostawione przez jeszcze starsze pokolenie: garnki, wanny, różne piece, żelazka... Popularną chłodziarkę "Śnieżkę" produkowano też w grudziądzkim HV a nawet... korpusy pocisków!

Król pieców (brązowy, pośrodku) - piec stałopalny produkowany przez HV na licencji Junker&Ruh w latach 1933-39. Z prawej - piec stałopalny, typ iryjski, z około 1920 roku.
(fot. MARYLA RZESZUT)

Przedsiębiorstwo H&V powstało w Grudziądzu, który w drugiej połowie XIX w. przeistaczał się z militarnej twierdzy w jeden z najbardziej dynamicznych ośrodków przemysłowych na Pomorzu. Firmę założyło dwóch przedsiębiorczych 30-latków: Joseph Herzfeld i Carl Victorius.

Herzfeld to niemiecki przedsiębiorca. Pracował w poznańskiej firmie handlującej żelazem i miał doświadczenie w branży odlewniczej. W 1862 r postanowił założyć własną firmę. Wspólne stworzenie fabryki zaproponował przyjacielowi - Carlowi Victoriusowi, zastępcy kierownika dużego przedsiębiorstwa branży drzewnej. Zainwestowali w spółkę wszystkie oszczędności. Utworzyli zakład w centrum miasta, przy dzisiejszych al. 23 Stycznia.

Przeczytaj również: 150-latek Hydro-Vacuum ma się bardzo dobrze! [zdjęcia, wideo]

Firma powstała 1 lipca 1862 r. Była w niej m.in. kuźnia. Zaczęli od obróbki gotowych elementów odlewniczych. Wykonywali płyty piecowe, drzwiczki, ruszty, armaturę piecową. Wkrótce otworzyli własną odlewnię.

Fabryka rozkwitała. Wielkim sukcesem spółki Herzfeld & Victorius był w branży piecowej tzw. grudziądzki patent na drzwi: system hermetycznego zamykania pieców: "Exzenterwirbelverschluss".

Po wojnie, pod koniec lat 40. w HV powstawały trzy rodzaje korpusów do pocisków lotniczych (jak ten pośrodku) i zapalniki, tzw. szklanki. Z prawej - kuchnia węglowo-gazowa.
(fot. MARYLA RZESZUT)

Mnóstwo wyrobów z żelaza, m.in. do wyposażenia schronów, zamówiła w HV twierdza Grudziądz. Z czasem w przedsiębiorstwie zaczęły powstawać także kuchenki węglowe, płyty kuchenne i cała gama pieców: skrzynkowe, grudziądzkie, reńskie, stolikowe, piekarniki blaszane i żeliwne oraz ozdobne elementy ogrodzeń, okna żeliwne, odważniki itp.

Herzfeld zmarł w wieku 66 lat, wskutek wirusowej grypy. Victorius powierzył kierowanie firmą swemu najstarszemu synowi, Leo. Ten, po roku, nagle zmarł. Stery zakładu wziął swoje ręce jego młodszy brat, Richard. Kierował firmą wraz z Paulem Herzfeldem, synem Josepha.

Carl Vistorius zmarł w 1906 r. Synowie założycieli firmy rozwinęli ją, m.in. budując emaliernię. Firma H&V była potężnym zakładem. Zatrudniała w pierwszej dekadzie XX wieku około 950 robotników. W 1912 r powstał nowoczesny zakład w Mniszku. Wprowadzono produkcję m.in. rur zlewowych, urządzeń sanitarnych i kanalizacyjnych. W Grudziądzu do dziś można ujrzeć np. wpust uliczny, który przetrwał i jeszcze spełnia swoją funkcję.

W 1919 r Grudziądz przywrócono Polsce. Firma stała się polskim towarzystwem akcyjnym. Nazwę H&V zachowano. Miała ona już bowiem znakomitą markę w Europie, a nawet na innych kontynentach.

Wiadomości z Grudziądza