W samo południe. Rejewski, czyli biała plama w kalendarzu rocznic

Marian Rejewski, kryptologiczny geniusz, którego nazwisko nierozerwalnie związane jest z rozszyfrowaniem Enigmy, wywiadem II RP i II wojną światową odszedł 13 lutego 1980 r. Kto o tym pamięta?

Zaglądam do kalendarza historycznego PAP, na portalu dzieje.pl. Pod datą 13 lutego znajduję wyjątkowo dużo zdarzeń. Czytam, że 13 lutego 1511 r. wielkim mistrzem Zakonu Krzyżackiego został Albrecht Hohenzollern. Tego dnia, tyle że 444 lata później rząd polski w Londynie ogłosił protest wobec decyzji jałtańskich, dotyczących nowego rozbioru Polski. Że 13 lutego (rok 1953) w sowieckim więzieniu zmarł lub został stracony Jan Stanisław Jankowski, delegat rządu RP w latach 1943-1945 (słynna akcja Iwana Sierowa, w wyniku której aresztowano 16 przywódców polskiego państwa podziemnego). I że w roku 1981, w Bydgoszczy, powołano Krajową Komisję Porozumiewawczą NSZZ Rolników Indywidualnych "Solidarność" (miesiąc później w mieście nad Brdą chłopi rozpoczęli strajk okupacyjny, którego efektem była sądowa rejestracja związku).

Próżno jednak w papowskim kalendarzu szukać daty śmierci (urodzin zresztą też) Mariana Rejewskiego, jednego z najwybitniejszych Polaków XX wieku. Nazwiska człowieka, który według Davida Kahna, amerykańskiego historyka i znawcy kryptografii przyczynił się do skrócenia drugiej wojny światowej co najmniej o dwa lata (a to znaczy, że ocalonych zostało kilka milionów ludzkich istnień) darmo też szukać w "Postaciach" czyli zakładce prestiżowego portalu PAP.

Przeczytaj również: Koniec grudnia 1932 i lato 1973 - przełomy w życiu Mariana Rejewskiego
Na literę "R" jest np. Rodowicz Maryla i Rydz-Śmigły Edward (gdy w 1939 r. żołnierze ciągle jeszcze walczyli z potęgą III Rzeszy, marszałek raczył był opuścić granice II RP!). Rejewskiego tam jeszcze nie ma (może dopiszą, bo katalog "jest w trakcie budowy").

To dziś właśnie przypada rocznica śmierci Mariana Rejewskiego. Genialny matematyk i kryptolog zmarł nagle w warszawskim mieszkaniu 13 lutego 1980 r. Miał wówczas 75 lat. Ostatnie siedem lat w jego życiu, to - można rzecz - czas ponownych narodzin. Bowiem od czasu ukazania się książki szefa francuskiego wywiadu i poszukiwania przez warszawskie gazety pracowników Biura Szyfrów Oddziału II Marian Rejewski mógł choć w niewielkim stopniu "skonsumować" sukces, którego był współautorem.

Zobacz też: Enigma, czyli tajemnica wielkich bzdur

Mamy pretensje, słuszne zresztą, do Anglików, którzy sukces związany z rozszyfrowaniem Enigmy przypisują poddanym brytyjskiej monarchinii. Tymczasem sami nie umiemy (czy chcemy?) ani doceniać, ani promować tej miary postaci, co Rejewski i jego koledzy - Jerzy Różycki i Henryk Zygalski.

Głupio zatem brzmią nasze narzekania w kontekście "rocznicowej pustyni".

Najlepsze artykuły za jednym kliknięciem. Zarejestruj się w systemie PIANO już dziś!