Gdzie szukają wytchnienia bydgoszczanie i torunianie? W Wałdowie Królewskim

Skąd górski krajobraz w okolicach Bydgoszczy? Jesteśmy w Wałdowie Królewskim położonym u podnóża, na stokach i na samej górze tak zwanej strefy przykrawędziowej doliny Wisły, na północny-wschód od Kępy Ostromeckiej, stanowiąc de facto jej przedłużenie.

Przeczytaj także:W pętli szwedzkich szkierów

Mowa więc o dawnym, prawym brzegu wielkiej rzeki, która po ok. 11 tysiącach lat po ustąpieniu lądolodu znacznie zmalała i odsunęła się od wspomnianego brzegu o kilka kilometrów. Lodowiec i spływające z niego wody malowniczo ukształtowały owo zbocze, dzieląc je na wzgórza, doliny, obłości, nawet płaszczyzny.

Mówi się o siedmiu wzgórzach oraz o górnym i dolnym Wałdowie. Starsze gospodarstwa, niektóre ukryte w nieckach, otoczone są drzewami owocowymi, często śliwami, polami uprawnymi. Młodsze domostwa zajmują zwłaszcza górny taras.

Ludzie osiedlali się tu od zarania dziejów, choć pierwsza wzmianka datowane jest dopiero na rok 1279. Ksiądz Stanisław Kujot (żył w latach 1845 - 1914), niestrudzony badacz dziejów diecezji chełmińskiej i Pomorza, pisał iż w roku 1285 miejscowość była własnością rycerza Arnolda z Wałdowa, do którego należała też m.in. pobliska wieś Czarnowo (pisaliśmy o niej przed tygodniem) i kilka innych. Czarnowo darował zresztą kilku gospodarzom. W dokumencie wymieniono też obowiązki osadników.

Pierwotnie osada zwała się Waldaw, potem Waldow, co można wywodzić o imienia Waldow właśnie, czyli Waldek lub od wald, czyli władać, panować. Oba znaczenia są pochodzenie germańskiego.

Osadnicy niemieccy przybywali tu zwłaszcza po nadaniu ziemi chełmińskiej w latach 20. XIII stulecia zakonowi krzyżackiemu. Wałdowo i okolice na zachód od niego podlegały administracyjnie prokuratorii w nieodległym Pniu (wznosił się tam dwór obronny, obecnie nie ma po nim śladu) i wyższej jednostce - komturstwu w Bierzegłowie (duża część zamku zachowała się).

Od roku 1570 (gdy ziemia chełmińska należała do królestwa polskiego) wieś zwie się Wałdowo. Później dodano - Królewskie. W naszym regionie jest kilka miejscowości o takiej nazwie: w okolicach Grudziądza jest Wałdowo Szlachecie, zaś pod Świeciem i Sępólnem Krajeńskim po prostu Wałdowo.

Wałdowo Królewskie jest jednym z zagłębi śliwkowych, chyba najbardziej wysuniętym na południe w Dolinie Dolnej Wisły. Piękną tradycję smażenia powideł reaktywowali w roku 2006 gospodarze zrzeszeni w grupie "Renata". Tutejsze powidła wytwarzane są w miedzianych kotłach z dojrzałych węgierek.

W ostatnich latach z Wałdowa Królewskiego do Ostromecka poprowadzono przez lasy ogólnodostępną asfaltową drogę, z której chętnie korzystają rowerzyści.

- Kiedyś była to droga szutrowa - wspomina Włodzimierz Bykowski, autor przewodników rowerowych. - Teraz jest gładka jak lustro, ale też dziwna. Zadziwia ogromna liczba znaków informujących o drogach rowerowych. Chyba mieli za dużo znaków.