Szlakiem rycerza Bossuty: Niezwykłe Komierowo

Oto - jak chce tradycja - rycerz Bossuta herbu Pomian przybył do kraju Polan w 965 roku, towarzysząc swej pani, Dobrawie, by ta za Mieszka się wydała i chrzest pomogła mu przyjąć. Wiernie musiał czeski rycerz służyć księżnej i swej nowej ojczyźnie, skoro władca nadał mu wkrótce kawał ziemi na Krajnie zdobytej dopiero co na Pomorzanach. Otrzymał zatem gród w Komierowie i pobliski Włościbórz. Tu zatem, na północnych rubieżach państwa, Bossuta miał dalej pełnić swą służbę.
Nieznane są losy rodu po śmierci syna Mieszka I - Bolesława Chrobrego, kiedy Krajna na prawie sto lat odpadła od Polski. Ponownie przyłączył ją do 1122 roku Bolesław Krzywousty.

Łąka cystersów

Od wschodu posiadłość ogranicza park krajobrazowy z początku XIX wieku ze stawami i okazałymi drzewami, m.in. pomnikowymi dębami i lipami

Pierwsza historyczna wzmianka o miejscowości zachowała się w dokumentach kościelnych z 1376 r., a tyczyła sprzedaży tutejszej łąki klasztorowi cysterskiemu w Koronowie. Sprzedaży miał dokonać Jan z Komierowa. Któryś z kolei pan na włościach komierowskich przyjął nazwisko Komierowski i tak zostało.
Komierowscy bronili Krajny przed atakami Krzyżaków, umacniając gród, potem wznosząc dwór obronny. Dopiero w 1656 r. fortalicja została definitywnie zniszczona przez Szwedów.

Trzy dwory

W 1680 r. na wzniesieniu w nowym miejscu stanął dwór zbudowany w stylu barokowym przez Piotra Komierowskiego. Nie był specjalnie okazały, ledwie parterowy, kryty dwuspadowym dachem. Musiały minąć dwa stulecia, by za sprawą Romana Komierowskiego doczekać się przebudowy na bardziej okazałą siedzibę. Założono też park krajobrazowy ze stawami. Ostatnią rekonstrukcję w latach 1924-29 przeprowadził Tomasz Komierowski, dobudowując piętro i niemal całkowicie zmieniając oblicze budynku. Tym samym jego zabytkowe cechy zostały zatarte, ale Komierowo wzbogaciło się o wspaniały neobarokowy pałac.

Barbarzyńskie czasy

We wsi zachowały się dawne domy służby dworskiej i pracowników folwarku, z których dwa są zamieszkałe. Najstarszy budynek wzniesiono w 1863 roku.

Tragedia rozegrała się 4 września 1939 r., kiedy Tomasz, ostatni przedwojenny właściciel Komierowa, szambelan papieski, został zamordowany przez hitlerowców. Jego grób znajduje się na cmentarzu tuż za murami majątku. Obok spoczywa jego syn Andrzej, zmarły w 1994 r., który w latach 1984-86, ufundował kościół, wzniesiony na gruzach XVII-wiecznej świątyni zburzonej przez Niemców.
Niemcy wywieźli z pałacu cenniejsze sprzęty, a nadciągający od wschodu Rosjanie ostrzelali go, a potem - zgodnie z obyczajem i czystą kalkulacją wojenną - spustoszyli. Tak przepadły cenne zbiory artystyczne (m.in. kolekcja portretów rodzinnych) i biblioteczne gromadzone od XV w. Powojenne losy też nie były łaskawe dla Komierowa, bo państwo o zabytek nie dbało.

Pałac niszczeje

Ale czasy się zmieniły . W latach 90. rodzina Komierowskich odkupiła majątek. Plany przewidywały budowę luksusowego hotelu, ale jak na razie pałac zamknięty na cztery spusty niszczeje. Po zwiedzeniu parku pałacowego warto przejść się do wsi, by zobaczyć trzy czworaki, wybudowane dla służby w XIX w., z których dwa nadal są zamieszkałe. Kolumny podpierające portal jednego z budynków (wejście już zamurowane) świadczą o tym, że mieszkał tu zarządca majątku lub inna ciesząca się uznaniem właścicieli persona.
Cóż, westchnąć na koniec wypada. Oto smutek z Komierowa bije, a przecież wart jest tego, by mu należny blask przywrócono, historię wspaniałą pielęgnując, a mieszkańcom i braci turystycznej przyjemność sprawiając.

Dojazd

Komierowo znajduje się w powiecie Sępólno Krajeńskie. Dojazd drogą krajową nr 25. W Przepałkowie (tu także przystanek PKS) należy skręcić na północ na drogę lokalna zgodnie z drogowskazem “Komierowo 1,5 km".