Do biznesu z przeszkodami

     W naszym województwie działalność gospodarczą prowadzi ponad 147 tysięcy osób fizycznych. Pomimo sygnalizowanych trudności, jest to sektor w miarę stabilny, połowa małych firm istnieje co najmniej 5 lat. Poza tym liczba osób decydujących się na rozpoczęcie pracy na własny rachunek stale rośnie. Jeszcze w 2000 roku, w regionie, drobny biznes prowadziło 137 tysięcy osób, rok później ich liczba wzrosła do ponad 146 tysięcy.
     Wędrowanie po urzędach
     Nawet najmniejszą firmę trzeba zarejestrować w wydziale działalności gospodarczej urzędu miasta, wypełniając wniosek zgłoszeniowy i dokonując opłaty skarbowej. Po upływie dwóch tygodni zainteresowany otrzymuje potwierdzenie rejestracji w trzech egzemplarzach: dla urzędu statystycznego, ZUS i dla siebie. Następnie z dokumentem z urzędu miasta należy się udać do urzędu statystycznego, gdzie zostanie nadany firmie REGON. Jest on niezbędny przy wypełnianiu formularzy statystycznych, otwieraniu rachunków bankowych oraz wypełnianiu dokumentów podatkowych, celnych i ubezpieczeniowych. Na jego nadanie czeka się kolejne kilkanaście dni. Następnie działalność gospodarczą trzeba zgłosić do ZUS oraz wypełnić zgłoszenie identyfikacyjne NIP w urzędzie skarbowym. - Miałem szczęście, bo wszystkie formalności udało mi się załatwić w ciągu dwóch tygodni - mówi Roman P., właściciel firmy branży usługowej. - Nie ukrywam, że dokonałem tego dzięki protekcjom i czekoladkom. Wcześniej musiałem wypisać stosy zagmatwanych formularzy, których wypełnienie często nie byłoby możliwe bez pomocy zorientowanych urzędników. Nad zgłoszeniowym PIT-em do skarbówki biedziłem się wspólnie z żoną cały wieczór.
     To kosztuje
     Drobni przedsiębiorcy narzekają również na zbyt wysokie koszty związane z samą rejestracją działalności. - Firma jeszcze nie zarabia, a już wydaje - twierdzi Ewelina C., zajmująca się drobnym handlem. - W urzędzie miasta za wystawienie papierka trzeba zapłacić 100 złotych. Kolejne 160 złotych musiałam wydać w urzędzie skarbowym za nadanie NIP. Do dziś nie wiem dlaczego aż tyle, bowiem okazało się, że jest to ten sam numer, który dotychczas miałam.
     Nasza droga firma
     W trakcie prowadzenia firmy również nie brakuje kłopotów. Przeciętny przedsiębiorca nie potrafi sobie sam poradzić z księgowością. - Co rusz zmieniają się przepisy, nie jestem w stanie śledzić tego na bieżąco - mówi Roman P. - Poza tym zajmowałoby mi to sporo czasu. Dlatego wolę korzystać z usług profesjonalnej księgowej. A to, niestety, kosztuje.
     Właściciele małych firm skarżą się także na sztywne terminy regulowania składek ubezpieczeniowych do ZUS. - Niezależnie od aktualnego stanu firmowego konta, trzeba je przesłać dokładnie do dziesiątego każdego miesiąca i to najlepiej rano, bo potem mogą już zostać zaksięgowane dopiero na jedenastego. A każdy dzień zwłoki to utrata możliwości skorzystania z bezpłatnej opieki zdrowotnej na pół roku - wyjaśnia Ewelina C.
     Kontrahent nie płaci, ty musisz
     Kolejny problem spędzający sen z powiek właścicielom małego biznesu to zatory płatnicze i konieczność zapłaty podatków jeszcze przed wpływem należności od kontrahenta. - Małe firmy powinny być zwolnione z obowiązku składania deklaracji vatowskich za czas, w którym nie ma obrotów - dowodzi Robert S., właściciel małej firmy budowlanej. - Poza tym powinno się nam umożliwić wydłużenie terminów płatności VAT.
     Być może wspomniane kłopoty "małych" podatników zmniejszą się wraz z początkiem stycznia przyszłego roku. Wówczas to wejdą w życie przepisy zezwalające na wybór kwartalnego, zamiast dotychczasowego miesięcznego, okresu rozliczania VAT oraz kasowej metody rozliczeń. Dzięki niej podatnik będzie odprowadzał podatek jedynie od zapłaconych faktur, jednak nie później niż w ciągu 90 dni od daty jej wystawienia.
     Banki nas nie lubią
     Małe firmy, które chcą inwestować w swój rozwój mają do dyspozycji jedynie własne zyski. Dlaczego? - Banki niechętnie udzielają nam kredytów - odpowiada Robert S. - Stawiają nam wysoką poprzeczkę, której mały przedsiębiorca nie jest w stanie przeskoczyć. Teoretycznie, gdy nie można sprostać wymaganiom banku, można się zwrócić o gwarancję do funduszu poręczeń kredytowych. W praktyce mi się to nie udało. Okazało się, że nadal obowiązują wygórowane kryteria, a poza tym za udzielone poręczenie też trzeba zapłacić. Mnie, drobnego biznesmena na odpalenie takiej doli nie stać.
     Według przedstawicieli small biznesu, utrudniony dostęp do kredytu to nie jedyne grzechy banków. - Żeby prowadzić działalność gospodarczą trzeba mieć firmowe konto - opowiada Ewelina C. - Na jego prowadzenie co miesiąc wydaję 30 złotych. Nie rozumiem dlaczego muszę jeszcze dodatkowo płacić za każdy przelew do ZUS-u. Czy bank nie powinien świadczyć mi tej usługi bezpłatnie, w ramach płatnego konta?
     Biurokracja to wróg
     Przeszkody wymieniane przez praktykujących już przedsiębiorców dostrzegają również absolwenci, których rząd w ramach programu "Pierwsza praca" zachęca do założenia własnego interesu. W internetowej sondzie na pytanie "co cię powstrzymuje od założenia własnej firmy?" ponad 48 procent potencjalnych młodych biznesmenów odpowiedziało, że nadmierna biurokracja, blisko 31 procent stwierdziło, że nie ma na to pieniędzy, a ponad 20 procent, że nie zna potrzeb rynku pracy. Czy problemy aktualnych i przyszłych właścicieli małych firm rozwiąże przygotowywany przez rząd pakiet ustaw "Przede wszystkim przedsiębiorczość"? Na razie, przedsiębiorcy podchodzą do nich ostrożnie.