Powiat brodnicki. Gaz z łupków. Wydobycie (nie)szkodzi?

Przypomnijmy, że powstające stowarzyszenie sprzeciwia się kolejnym odwiertom na terenie regionu. Nie chce, by turystyczne tereny Pojezierza Brodnickiego zmieniły się w teren kopalni. - Każda postawiona wiertnia to hałas, setki tirów i cystern na naszych drogach, to koniec turystyki, czystych jezior i rzek, to tony trucizn i niebezpieczeństwo zatrucia wód gruntowych i pól - apelują w wydanych przez siebie ulotkach.

Na czele grupy stoi Tomasz Derkowski, mieszkaniec Sumówka (gm. Zbiczno). Zaangażował się, gdy w listopadzie ub. roku na teren Brodnickiego Parku Krajobrazowego wjechały potężne pojazdy i rozpoczęto badania geologiczne. Wydano ulotki, powstała strona internetowa poświęcona wydobyciu gazu, rozpoczęły się spotkania z mediami.

Po otwarciu odwiertu w Szymkowie wystosowano list do firmy zajmującej się odwiertami. Dlaczego? Firma podczas spotkania z władzami, mieszkańcami czy mediami zapewniała, że zagrożeń nie ma. Członkowie Ostoi mają na ten temat inne zdanie. W trosce o środowisko i swoją najbliższą okolicę nie chcą dopuścić, by kolejny odwiert stanął na terenie ich gminy.

Gaz z łupków? Nie chcemy kolejnych odwiertów!

List trafił m.in. do "Pomorskiej", Kancelarii Prezydenta, Kancelarii Premiera, Sejmu RP i Parlamentu Europejskiego. - Temat nie jest łatwy, ale nie chcemy stać bezczynnie.

Wśród wielu pytań znalazły się m.in. te o bezpieczeństwo zbiorników wodnych podczas odwiertów, ich szczelność, o koncesje na poszukiwania i badania na terenach objętych ochroną (Natura 2000, parki krajobrazowe).

Po blisko 20 dniach nadeszła odpowiedź. - Szczelność szybu wiertniczego jest dokładnie badana i testowana pisze w odpowiedzi Tomasz Gryżewski, dyrektor ds. korporacyjnych Talisman Energy Polska.

Firma zapewnia, że nie prowadzi badań poszukiwawczych węglowodorów na terenach chronionych prawem oraz że posiada wszystkie niezbędne pozwolenia na prowadzenie działalności. - Zakres wykonywanych przez firmę prac dotychczas nie kwalifikował się do wydania decyzji środowiskowej czytamy w odpowiedzi. Członkowie stowarzyszenia uznali przesłane odpowiedzi za: - Pełne manipulacji i nieprawdy, dlatego przesyłamy je do mediów w celu publikacji z naszym krótkim komentarzem piszą. Zauważają m.in., że zadane przez nich pytania brzmiały nieco inaczej.

W Szymkowie rozpoczęło się wiercenie. Czy mieszkańcom hałas utrudni życie?

Komentarz Tomasza Derkowskiego i Jana Borawskiego ze Stowarzyszenia Ostoja Brodnicka (w organizacji) do uzyskanej odpowiedzi na przesłane pytania..

Ad.1. Dyrektor ds. ochrony środowiska w Komisji Europejskiej Karl Falkenberg potwierdził, że żadna z substancji, używanych przy szczelinowaniu łupków, nie została zarejestrowana do tego celu w Europejskiej Agencji Chemikaliów. Komisja przypomina, że zasady rejestracji chemikaliów trzeba przestrzegać zarówno na etapie badań, jak i wydobycia. Nie stosujecie się do rozporządzenia REACH.

Ad.2. O skutkach szczelinowania hydraulicznego można przeczytać między innymi na www.ostojabrodnicka.pl

Ad.3. Pobór wody ze studni na terenie wiertni w Szymkowie wbrew Waszym twierdzeniom nie jest odpłatny. Nie płacicie za wodę ani złotówki a będziecie zużywać (nieodwracalnie zatruwać) na jedno szczelinowanie około 20 tys. m 3. art. 20. Ustawy Nowe Prawo Geologiczne i Górnicze, cyt. "Korzystanie z wód kopalnianych dla zaspokojenia potrzeb zakładu górniczego jest bezpłatne".

Ad.4. Nie pytaliśmy: Czy prowadzicie badania poszukiwawcze węglowodorów na terenach chronionych prawem, obszarach Natura 2000, Parkach Krajobrazowych i Narodowych. Pytaliśmy: Czy zamierzacie wydobywać gaz łupkowy na tych terenach?

Ad.5. Hydrolog prof. Andrzej Szczepański, pracownik naukowy krakowskiej AGH, twierdzi, że na Niżu Polskim (m. in. tereny Brodnicy) trzeba uważać aby nie wychłodzić wód geotermalnych i nie zniszczyć zasobów wody pitnej podczas prac poszukiwawczych i wydobywania gazu łupkowego.
Ekspertyza, na którą się powołujecie dotyczy monitoringu jednego odwiertu i jednego szczelinowania w Łebieniu. Nie jest to imponująca próba statystyczna. W raporcie nie ma nic na temat utylizacji odpadów po szczelinowaniu.

Ad.6. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010r. w sprawie przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, do takich przedsięwzięć zalicza się między innymi poszukiwanie lub rozpoznawanie złóż kopalin wykonywane metodą otworów wiertniczych o głębokości większej niż 1 000 m. Dodatkowo, fakt dodania szczelinowania hydraulicznego do prac poszukiwawczych wg nas powinien być obligatoryjnie poprzedzony decyzją środowiskową.

Ad.7. Jeżeli nie posiadacie decyzji administracyjnej zezwalającej na wytworzenie odpadów w postaci płynu powrotnego po szczelinowaniu oraz określających jego dalsze zagospodarowanie lub sposób utylizacji, to jak możliwe jest, że posiadacie zgodę na przeprowadzenie szczelinowania hydraulicznego?

Ad.8. patrz punkt 1.

Ad.9. Wg wielu opinii, między innymi geologa Marca Duranda z Uniwersytetu w Montrealu w Kanadzie szczelność szybu zmniejsza się wraz z upływem czasu. Słusznie twierdzicie, że zakres obowiązków koncesjonariusza jest regulowany przez polskie prawo, tylko że nikt z urzędników nie zadbał o zabezpieczenie ewentualnych roszczeń na rzecz gmin, mieszkańców i środowiska w postaci gwarancji bankowych (do wysokości kapitałów spółek matek).

Ad.10. Zamiana gruntów rolnych i turystycznych w tereny górnicze ma wpływ na wartość nieruchomości. Zdecydują o tym rzeczoznawcy i Sądy powszechne. Oceny wartości nieruchomości nie należy dokonywać w kontekście kilkumiesięcznego okresu wiercenia, ale wieloletniej eksploatacji odwiertów obejmującej między innymi transport gazu (ciężkie cysterny, hałas, niszczenie dróg). W przypadku terenów turystycznych - ważna jest również utrata postrzegania takiego obszaru jako "czystego, nieskażonego". To strata marki, na którą pracuje się latami.

Ad.11. Cieszymy się, że nie zamierzacie nikogo wywłaszczać. Nie da się rekultywować tony trucizn 4000 m pod ziemią. Czy mieliście wpływ poprzez lobbing na tworzenie ustawy Nowe Prawo Geologiczne i Górnicze? Dla nas, obywateli Rzeczypospolitej Polskiej to dzisiaj wielki kłopot: Art. 15. Art. 18. Art. 19. Art. 20. Art. 33. Art. 42.